Geluiden van het leven

Luisteren naar de gesprekken van dieren, planten, koralen en schimmels

Karen Bakker | Noordboek | 2023 | 416 blz. | € 29,90 | ISBN 9789464710908

Karen Bakker (1971-2023) promoveerde in Oxford. Ze schreef een interessant boek over ultrasone en infrasone geluiden, die in de natuur veelvuldig blijken voor te komen. Tegenwoordig hebben we daar digitale opnameapparatuur voor en gecombineerd met artificiële intelligente is het mogelijk de niet-menselijke geluiden buiten ons geluidenbereik op te nemen en te ontcijferen. ‘Weten- schappers zijn al bezig woordenboeken samen te stellen in het Oost-Afrikaans Olifants, het Zuid-Amerikaans Dolfijns en het Pacifische Potvis.’ Eenvoudig is het echter allemaal niet. Enkele voorbeelden: blauwe en gewone vinvissen communiceren met elkaar op honderden kilometers afstand.
Uit onderzoek naar taalkundige vaardigheden van vleermuizen blijkt niet alleen het gebruik van de echolocatie, maar moedervleermuizen praten bijvoorbeeld tegen hun jongen. Planten kunnen geluid detecteren, onderscheid maken tussen relevante en niet-relevante geluiden en erop reageren. Olifanten hebben een speciaal woord voor ‘honingbij’. Karen Bakker schrijft ook: ‘Binnen inheemse gemeenschappen bestaan al lang tradities van niet-menselijk luisteren.’ Het boek bevat een zeer uitgebreide bibliografie. (BK)